Cyfrowa transformacja medycyny dzieje się tu i teraz – a jej sercem jest Centrum Medycyny Cyfrowej i Robotyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. To przestrzeń, w której sztuczna inteligencja, rzeczywistość mieszana i druk 3D spotykają się z praktyką kliniczną i edukacją medyczną. W ramach projektu Miesiąc Partnera Klastra poznaj miejsce, które kształtuje medycynę przyszłości.
W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowych medycyna przechodzi prawdziwą rewolucję. W odpowiedzi na te zmiany w Uniwersytecie Jagiellońskim Collegium Medicum powstała wyjątkowa przestrzeń, w której przyszłość medycyny spotyka się z najnowszymi technologiami cyfrowymi, a edukacja i badania naukowe nabierają zupełnie nowego wymiaru – Centrum Medycyny Cyfrowej i Robotyki UJ CM.
Misja i zespół
Centrum zostało stworzone w 2022 r. z myślą o studentach, lekarzach i naukowcach, którzy chcą rozwijać kompetencje w zakresie zaawansowanych technologii stosowanych w medycynie. Na co dzień wykorzystywane są tam rozwiązania, takie jak:
- obrazowanie 3D – tworzenie trójwymiarowych modeli narządów i struktur ciała,
- druk 3D – fizyczne odwzorowanie modeli anatomicznych,
- technologie immersyjne – wirtualna (VR), rozszerzona (AR) i mieszana rzeczywistość (MR),
- holografia – prezentacja przestrzennych obrazów,
- sztuczna inteligencja (AI) – wspierająca analizę danych i podejmowanie decyzji.
Zespół Centrum tworzą wybitni eksperci z różnych dziedzin, a jego pracami kieruje dr hab. n. med. inż. Klaudia Proniewska.
Infrastruktura i możliwości
Centrum Medycyny Cyfrowej i Robotyki UJ CM dysponuje nowoczesną infrastrukturą, w tym:
- laboratorium mieszanej rzeczywistości wyposażonym w zestawy Microsoft HoloLens 2, Meta Quest 3, kamery 3D i drukarki 3D;
- nowoczesnymi salami komputerowymi z systemami Windows i macOS.
Dzięki temu studenci i lekarze mają możliwość pracy z trójwymiarową wizualizacją danych medycznych, eksperymentowania z modelami 3D oraz nauki obsługi narzędzi, które już dziś rewolucjonizują świat medycyny.
Badania i realizowane projekty naukowe
Centrum aktywnie uczestniczy w krajowych i międzynarodowych projektach, koncentrując się m.in. na wykorzystaniu technologii XR w edukacji medycznej oraz nowatorskich metodach analizy sygnałów biologicznych. Specjalizuje się w obrazowaniu elektrokardiograficznym (ECGi) – personalizowanym modelowaniu serca 3D, uwzględniającym zarówno anatomię, jak i aktywność elektryczną, na podstawie danych z tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego.
Wśród realizowanych projektów znajdują się:
- „edu-XR – Zaawansowana edukacja medyczna w rozszerzonej rzeczywistości” – projekt finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa”. Jego celem jest stworzenie kompleksowej platformy szkoleniowo-certyfikacyjnej dla lekarzy, studentów i specjalistów medycznych, umożliwiającej naukę z wykorzystaniem technologii XR – od obrazowania 3D i segmentacji narządów po symulacje kliniczne i interakcje z wirtualnymi pacjentami. To nowoczesna, elastyczna i dostępna z każdego miejsca na świecie forma rozwoju kompetencji medycznych.
- „iTeam 3D-MR – Interactive Teaching of Medical 3D Cardiac Anatomy” – projekt Erasmus+ skupiający się na edukacji kardiologicznej z wykorzystaniem danych z MRI, TK, EKG, echokardiografii i koronarografii. Obejmuje analizę zarówno prawidłowej anatomii serca, jak i złożonych wad rozwojowych. Dzięki technologii MR i oprogramowaniu 3Dmedial uczestnicy mogą immersyjnie analizować modele serca. To innowacyjne narzędzie dydaktyczne stanowi krok w stronę personalizowanej medycyny kardiologicznej.
- „Odwrotne modelowanie heterogeniczności repolaryzacji w celu określenia ryzyka arytmogennego” – projekt OPUS-28 finansowany przez Narodowe Centrum Nauki, którego celem jest opracowanie algorytmu pozwalającego na wykrywanie osób z podwyższonym ryzykiem nagłej śmierci sercowej poprzez klasyfikację indywidualnego wskaźnika ryzyka arytmii.
- „Modyfikacja programu studiów na Wydziale Lekarskim na kierunku lekarskim” – projekt realizowany w ramach projektu „Doskonały Uniwersytet – kształcenie dla gospodarki”, finansowanego z Funduszy Europejskich. Zakłada zakup sprzętu XR i wdrożenie metody Problem Based Learning (PBL) z wykorzystaniem technologii 3D i immersyjnych. Dzięki niemu studenci mogą rozwijać swoje kompetencje dydaktyczne w zakresie nowoczesnych technologii edukacyjnych.
Centrum oferuje również studia podyplomowe dla profesjonalistów medycznych. W 2024 r. uruchomiono kierunek „Technologie przyszłości w zastosowaniu klinicznym”, finansowany przez Agencję Badań Medycznych. Program studiów łączy medycynę z nowoczesnymi technologiami – obrazowaniem 3D, telemetrią, sztuczną inteligencją i technikami obliczeniowymi. Duży nacisk położono na warsztaty i zajęcia praktyczne, które umożliwiają zdobycie doświadczenia w pracy z najnowocześniejszymi urządzeniami i technologiami medycznymi.
Zrealizowane projekty – fundament obecnych działań
Do najważniejszych zrealizowanych projektów należą:
- „HoloMed – Holograficzny Asystent Medyczny” – projekt LIDER XI finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, umożliwiający lekarzom korzystanie z holograficznego wsparcia podczas zabiegów, analizę danych przestrzennych w czasie rzeczywistym oraz zdalną współpracę z ekspertami. Było to pionierskie przedsięwzięcie, które przeniosło salę operacyjną do świata 3D.
- „MRAME – Mixed Reality supporting Advanced Medical Education” – projekt Erasmus+ wspierający naukę anatomii i umiejętności klinicznych poprzez interakcje z wirtualnymi pacjentami. Zastosowana metoda nauczania wykorzystywała rzeczywistość mieszaną, umożliwiając studentom zdobywanie praktycznego doświadczenia w nauce anatomii, ocenie umiejętności klinicznych i pracy z wirtualnymi pacjentami.
- „Wirtualne modele 3D narządów poddanych mikrotomografii komputerowej” – projekt realizowany w ramach konkursu „Studenckie Koła Naukowe Tworzą Innowacje” w 2023 r., który umożliwił stworzenie szczegółowych modeli anatomicznych na podstawie danych CMT. Modele te umożliwiają szczegółową analizę struktur anatomicznych w środowisku cyfrowym, znacząco zwiększając efektywność nauczania anatomii człowieka.
Medycyna jutra – dziś
Centrum Medycyny Cyfrowej i Robotyki UJ CM to miejsce, w którym technologia wspiera człowieka na każdym etapie edukacji medycznej i leczenia. Realizowane projekty nie tylko podnoszą jakość kształcenia medycznego, ale także wyznaczają nowe standardy w diagnostyce i terapii. Dzięki zaangażowaniu interdyscyplinarnego zespołu, Centrum tworzy rozwiązania, które już dziś kształtują medycynę przyszłości.
Więcej informacji o działalności Centrum oraz możliwościach współpracy można znaleźć na stronie internetowej: https://cmcr.cm-uj.krakow.pl/
Po więcej informacji odwiedź profil Uniwersytet Jagielloński – Centrum Transferu Technologii CITTRU na Platformie Współpracy LSOS.
Materiały do powyższego artykułu zostały dostarczone przez Uniwersytet Jagielloński – Centrum Transferu Technologii CITTRU.