Zapraszamy do kolejnej publikacji w ramach Miesiąca Partnera Klastra. Tym razem zachęcamy do współpracy w budowie i rozwijaniu urządzenia tworzonego przy wsparciu Centrum Transferu Technologii CITTRU z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego powstaje urządzenie do nieinwazyjnego wykrywania substancji niebezpiecznych, w środowisku wodnym za pomocą wiązek neutronów. Mowa o takich materiałach jak niewybuchy, miny, gazy bojowe, które znajdują się na dnach zbiorników wodnych. Stosowane obecnie metody wykrywania substancji niebezpiecznych w wodzie opierają się głównie na wykorzystaniu sonarów oraz pomiarach magnetometrycznych. Nie pozwalają one na określenie rodzaju substancji i powodują konieczność dodatkowej weryfikacji każdego potencjalnego zagrożenia przez wykwalifikowaną osobę lub pobranie próbek i w konsekwencji kosztowną analizę w laboratorium. Opracowany przez naukowców UJ wynalazek pozwala na dokładniejsze zbadanie ładunku wybuchowego bez udziału człowieka. Co więcej pozwoli na tanie, bezpieczne i szybkie wykrywanie substancji niebezpiecznych, oraz przyczyni się do szczegółowego określenia miejsca i wielkości zatopionego w Bałtyku arsenału.
Opracowane urządzenie rozpoznaje potencjalnie niebezpieczne substancje poprzez pomiar energii kwantów gamma powstających w badanym obiekcie podczas napromieniania go neutronami. Naukowcy UJ dowiedli, że dzięki wykorzystaniu niewielkich rozmiarów generatora szybkich neutronów możliwe jest określenie, z jakich pierwiastków składają się substancje w obiektach, które leżą na dnie zbiorników wodnych. Ostatnie badania nad wynalazkiem pozwoliły stworzyć koncepcję detektora, który wyeliminuje z odczytu dużą część zakłóceń, jakie powstają w środowisku wodnym. Umożliwi to precyzyjnie określenie składu pierwiastkowego zatopionych substancji oraz ich identyfikacje. Dokładniejsza analiza przez urządzenie jest możliwa, ponieważ emitowane pod wpływem promieniowania neutronowego kwanty gamma mają energie charakterystyczne dla poszczególnych izotopów. Stąd, określenie liczby rejestrowanych kwantów oraz ich energii pozwala na oszacowanie składu chemicznego badanego obiektu. Zaletą wykorzystania neutronów jest ich duża przenikliwość, co pozwala na identyfikację bez konieczności, bardzo często ryzykownego, pobierania próbek.
Obecnie zespół Centrum Transferu Technologii CITTRU z Uniwersytetu Jagiellońskiego poszukuje partnera technologicznego, z którym wprowadzi na rynek nowe rozwiązanie.
Jesteś zainteresowany działalnością Uniwersytetu Jagiellońskiego? Wejdź na Platformę Współpracy Life Science Open Space i nawiąż bezpośredni kontakt!
Materiały do powyższego artykułu zostały dostarczone przez Uniwersytet Jagielloński
Zdjęcie: depositephotos.com