Okazuje się, że całkiem sporo.
Człowiek rozumny – Homo sapiens. Należymy do gatunku, który według jednej z najbardziej uznanych teorii antropologicznych wywodzi się z Afryki. Nasi praprzodkowie opuścili matczyny ląd i przemierzając kolejne ziemie wpływali na życie innych istot żywych, stopniowo podporządkowując je sobie. Przewrotnym jest fakt, iż człowiek-zdobywca sam został skolonizowany przez miliardy mikroorganizmów, które towarzyszą mu do dziś. Stanowią one mikrobiotę zasiedlającą niemal cały organizm. Wraz z wędrówką i osiedlaniem się w miejscach o odmiennych warunkach środowiskowych, cechy fenotypowe ludzi zmieniały się. Zmianom ulegała również ich mikrobiota. Zjawisko to jest obserwowane do dziś – ludzki mikrobiom różni się m.in. w zależności od pochodzenia etnicznego oraz miejsca zamieszkania.
Mikroskopijne różnice o globalnej skali
Istnieją liczne dowody na to, że geograficzny region zamieszkania stanowi niezwykle istotny czynnik kształtujący mikrobiotę organizmu. Jest to wniosek dość intuicyjny – skoro warunki środowiskowe w danych regionach świata mogą być tak różne, z pewnością oddziałują one na mikrobiom. Gatunki, które będą dominowały w składzie mikrobioty Amerykanina, nie będą takie same jak u osoby zamieszkującej Indie. Co więcej różnice te są wyraźne pomiędzy osobami żyjącymi nawet w państwach leżących w tym samym regionie geograficznym. Przykładem może być obserwacja, że w Austrii dominujący udział w mikrobiomie jelit mają bakterie z rodzaju Blautia, natomiast w leżącej nieopodal Francji są to bakterie z rodzaju Bacteroides. Różnice te obejmują gatunki mikroorganizmów bytujących nie tylko w jelitach. Opisywane są również odmienne składy mikrobiomu skóry, układu moczowo-płciowego, śliny, dróg oddechowych w zależności od geograficznego miejsca zamieszkania.
Ponadto, warto wspomnieć o znacznych różnicach w składzie mikrobioty osób zamieszkujących miasta, wsie oraz prowadzących koczowniczy tryb życia. Okazuje się, że styl życia zbliżony do tego naszych przodków zbieraczy-łowców, skutkuje bogactwem mikrobiotycznym. Wraz z postępującą urbanizacją świata, migracją do aglomeracji miejskich oraz westernizacją kolejnych społeczeństw mikrobiota człowieka ubożeje, a to może nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Widzimy zatem, że miejsce zamieszkania wywiera niezwykle silny wpływ na skład mikrobioty człowieka.
Nie zapominajmy o korzeniach
Obecnie pomimo wszelkich różnic zarówno kulturowych, jak i środowiskowych, mamy niemal nieograniczone możliwości przemieszczania się i życia gdziekolwiek nam się wymarzy. Niektórzy śmiało z tego korzystają i rozpoczynają życie w zupełnie nowych krajach. Jedni podejmują decyzję o zamieszkaniu na wsi, inni wręcz przeciwnie – w ogromnym mieście. Jednym z nich jest Amsterdam, który stanowi dom dla setek tysięcy osób wywodzących się różnych kultur. To właśnie w tym mieście przeprowadzono szeroko zakrojone badania „Zdrowe życie w środowisku miejskim” (ang. „Healthy Life in an Urban Setting”, HELIUS), w których m.in. na grupie ponad 2 000 osób, klasyfikowano cechy mikrobioty jelitowej w zależności od pochodzenia etnicznego. W 2018 roku wyniki zostały opublikowane na łamach prestiżowego czasopisma Nature w formie artykułu autorstwa Mélanie Deschasaux. Potwierdzono, że pochodzenie etniczne osób zamieszkujących to samo miasto, może być ważnym czynnikiem determinującym różnice w składzie mikrobioty. Na podstawie wyników badania, możliwe było wyodrębnienie 6 grup etnicznych m.in. holenderskiej, marokańskiej czy tureckiej, o istotnie różnych gatunkach bakterii dominujących w ich mikrobiocie jelitowej. Naukowcy podkreślają jednak, że istniały różnice międzyosobnicze w danych grupach, w jednych mniej a w innych wyraźniej zaznaczone. Publikacja ta, stanowić może przesłankę do dalszych badań, które mogą poszerzać wiedzę o mikrobiomie społeczeństw zróżnicowanych etnicznie.
Trudno jest jednoznacznie ocenić, który z czynników – pochodzenie etniczne czy miejsce zamieszkania wywiera silniejszy wpływ na mikrobiotę człowieka. Jedno jest pewne – nasi mikroskopijni sprzymierzeńcy towarzyszą nam od tysięcy lat i nie pozostają obojętni na zmiany. Dlatego niezależnie od miejsca zamieszkania czy pochodzenia powinniśmy dbać o nasz mikrobiom w sposób najbardziej dla niego optymalny. W Polsce możemy to spełniać wybierając probiotyki zawierające szczepy dopasowane do polskiej populacji/przebadane na polskiej populacji.
Bibliografia:
- Stringer, Chris, and Robin McKie. African exodus: The origins of modern humanity. Macmillan, 1998.
- Harari, Yuval Noah. Sapiens: A brief history of humankind. Random House, 2014.
- Gupta, Vinod K., Sandip Paul, and Chitra Dutta. „Geography, ethnicity or subsistence-specific variations in human microbiome composition and diversity.” Frontiers in microbiology 8 (2017): 1162
- Deschasaux, Mélanie, et al. „Depicting the composition of gut microbiota in a population with varied ethnic origins but shared geography.” Nature medicine 24.10 (2018): 1526-1531
Materiały i treść do powyższego artykułu zostały dostarczone przez Biophage Pharma S.A.
