Choroby nowotworowe są przyczyną coraz większej ilości zgonów na świecie, a skuteczność ich leczenia jest w dużym stopniu uzależniona od stadium zaawansowania w momencie rozpoznania. Profilaktyka przeciwnowotworowa może opierać się na wykorzystywaniu, zawartych w żywności, substancji bioaktywnych pochodzących z roślin, w tym z roślin krzyżowych (Cruciferae). Warzywa te charakteryzują się dużą zawartością glukozynolanów, polifenoli, witaminy C, karotenoidów oraz związków mineralnych.
Celem przeprowadzanych przez nas badań jest porównanie skuteczności przeciwnowotworowego działania młodych pędów kapusty głowiastej czerwonej w stosunku do warzywa w fazie pełnej dojrzałości oraz wykazanie mechanizmów odpowiedzialnych za programowaną śmierć komórek nowotworowych gruczołu prostaty linii DU145 oraz LNCaP.
Plan projektu zakłada kompleksowe przebadanie soku z młodych pędów kapusty głowiastej czerwonej oraz z warzywa w fazie pełnej dojrzałości, jako źródła substancji bioaktywnych.
Poszczególne cele projektu realizowane są w oddzielnych zadaniach, które obejmują m.in.:
• badania analityczne, w celu określenia i porównania składu podstawowego i zawartości składników bioaktywnych w młodych pędach kapusty głowiastej czerwonej oraz w warzywie w fazie pełnej dojrzałości,
• badania na ludzkich, nowotworowych liniach komórkowych gruczołu krokowego, w celu wyjaśnienia mechanizmów odpowiedzialnych za obniżanie ich żywotności pod wpływem soku poddanego uprzednio trawieniu oraz wchłanianiu w modelowym przewodzie pokarmowym.
Dostarczenie do organizmu związków biologicznie czynnych wraz z dietą, stanowi ważny czynnik profilaktyki przeciwnowotworowej. Młode pędy kapusty głowiastej czerwonej, jako część wegetatywna rośliny, będące w fazie intensywnego wzrostu, mogą być bogatym źródłem związków bioaktywnych. Większość danych literaturowych wskazuje na prozdrowotne działanie jedynie pojedynczych związków zawartych w warzywach krzyżowych w fazie ich pełnej dojrzałości. Bardzo dobrze opisane są właściwości przeciwnowotworowe, np. izotiocyjanianów, jako produktów rozpadu glukozynolanów. Takie jednostkowe podejście badawcze, z żywieniowego punktu widzenia, nie uwzględnia wzajemnych interakcji zawartych w produkcie składników, polegających na hamowaniu lub wzmacnianiu ich przeciwnowotworowego działania.
Uzyskane wyniki badań będą mogły stanowić uzasadnienie kontynuacji projektu in vivo na zwierzętach doświadczalnych, a w końcowym etapie z udziałem ludzi.
Autorzy projektu zakładają możliwość opracowania i wprowadzenia do produkcji suplementów diety na bazie badanego w niniejszym projekcie produktu, jak również innych, badanych równolegle produktów pochodzenia roślinnego.
Prezenter:
Mariola Drozdowska
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Jestem absolwentką Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Od 2014 r. swoją karierę zawodową oraz naukową związałam z Katedrą Żywienia Człowieka i Dietetyki, Wydziału Technologii Żywności, Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. W 2016 r. rozpoczęłam studia doktorskie, których tematyka bezpośrednio powiązana jest z projektem, którego jestem kierownikiem i wykonawcą. Otrzymany grant jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki i nosi tytuł: „Przeciwnowotworowe działanie młodych pędów kapusty głowiastej czerwonej (Brassica oleracea var. capitata f. rubra) względem komórek nowotworowych gruczołu krokowego, mierzone indeksem proliferacji, apoptozy i analizą cyklu komórkowego”.
